Çocuklarda idrar kaçırma kaç yaşlarında rahatsızlık olarak görülmektedir?

Beş yaşından büyük bir çocuk doğumsal ya da kazanılmış merkezi sinir sistemine ait bir sorun olmaksızın üç aydan uzun süre haftada en az iki kez uykuda idrar kaçırıyor ise enürezis varlığından söz edilir.

Çocuklarda idrar kaçırmanın belirtileri neler olabilir?

Enürezis, gündüz ya da gece uykusu sırasında yatağını ya da elbiselerini istemsiz olarak ıslatmak olarak karşımıza çıkar.

Enürezis monosemptomatik ise sadece uykuda idrar kaçırma vardır. İdrar kaçırma ile birlikte sıkışma, damlatma, sık ya da seyrek idrar yapma, idrar tutma manevraları, kesik kesik işeme gibi durumlar eşlik ediyorsa polisemptomatik enürezis olarak isimlendirilir.

Ciddi bir rahatsızlığın belirtisi olabilir mi?

İdrar yolu enfeksiyonu, idrar kesesi (mesane) hastalıkları, üriner sistemin yapısal bozuklukları, idrar konsantrasyon bozuklukları, böbrek yetersizliği, kabızlık, şeker hastalığı da idrar kaçırma ile ortaya çıkabilir.

Tedavi süresince aile çocuğa nasıl yaklaşmalıdır?

Ailenin çocuğa destek olması çok önemlidir. Sorunun çocuğa ait bir kusurmuş gibi algılanmaması, tedavi sırasında ortaya çıkabilecek durumlarda suçlayıcı ve cezalandırıcı davranmaması özellikle vurgulanmalıdır.

Tedavi sonlandırıldıktan sonra çocukta tekrar idrar kaçırma ihtimali var mıdır? Tedavinin başarı oranı ne kadar yüksek?

Monosemptomatik enürezisde davranış tedavisi ve alarm tedavisi ile tedavi başarısı %90’ların üzerindedir ve tedavi sonrası yineleme riski azdır (%20-30). Desmopressin kullanımında başarı %60-70 arasında değişmekte olup, tedavi sonrası yineleme riski yüksektir.

Çocuklar neden idrar kaçırır? Çocuklarda idrar kaçırmanın psikolojik sebepleri neler olabilir?

Hastalığın fizyopatolojisine pek çok etken katkıda bulunur. Uyanma güçlüğü, gece düşük mesane (idrar torbası) kapasitesi, gece idrar üretiminin artması ve genetik eğilim bu durumu ortaya çıkarır.
Uyku bozukluğu, hiperaktivite – dikkat eksikliği, epilepsi, okul – aile sorunları gibi durumlar da enürezise neden olabilir.

Aileler hangi durumlarda uzman hekime başvurmalıdır?

Beş yaşını tamamlamış bir çocuk haftada ikiden fazla idrar kaçırıyorsa mutlaka hekime başvurulmalıdır.

İdrar kaçırma kaç yaşındaki çocuklar için önemli bir rahatsızlık olarak görülür?

Monosemptomatik enüresis ile başvuran çocuklar ayrıntılı fizik muayene ve laboratuvar değerlendirmeleri sonrası altta yatan organik bir hastalık saptanmadı ise aile yapısı ve çocuğun olaydan etkilenme derecesine göre bir süre gözlem ve davranışçı tedaviler ile izlem yapılabilir. Ancak ilkokula başlama dönemi olan 7-8 yaş daha etkin bir tedavinin seçilmesi açısından önem taşır.

Çocukların beslenme şekilleri bu rahatsızlığı tetikler mi? Eğer tetikler ise beslenme alışkanlıkları nasıl değiştirilmelidir?

Sıvı alımının düzenlenmesi, gazlı ve kafeinli içeceklerden uzak durulması, akşam yemeğinden sonra meyve, kuruyemiş, şekerli ve tuzlu besinler ve içeceklerin kısıtlanması özellikle önemlidir.

İdrar kaçırma problemi yaşayan çocuklar yaşam şeklini nasıl düzenlemelidir?

• Yatmadan iki saat önce sıvı alımının kısıtlanması
• Yatak öncesi tuvalet alışkanlığı
• Uyuduktan 1,5 – 2 saat sonra tuvalet kullanımı için uyandırılması
• Gündüz sıvı alımının arttırılması
• Gündüz 2-3 saat ara ile işemenin sağlanması
• Akşam yemeğinde susamayı tetikleyecek tuzlu ve aşırı baharatlı gıdalardan kaçınılması
• İdrar söktürücü etkisi olabilen hazır içeceklerin eve alınmaması

İdrar kaçırma rahatsızlığı çocuklarda hangi sıklıkla görülmektedir?

Bedensel ve zihinsel gelişimi olağan seyreden bir çocuğun beş yaşından sonra gündüz ve/veya gece idrar kaçırması normalin dışında bir durumdur. İdrar kaçırma bazen damla damla olabileceği gibi bazı durumlarda kıyafeti ve bulunduğu yeri ıslatacak sıklık ve fazlalıkta olabilmektedir. Gece uykuda idrar kaçırma (enürezis) daha çok erkek çocuklarda görülmekte olup 5 yaş civarındaki çocukların %15-20’si, 7 yaşta %10’u, 10 yaşta %5’i ve ergenlik dönemi ve sonrası %1’i gece idrar kaçırmaktadır. Gündüz idrar kaçırma ise kız çocuklarda daha fazla olup okul çağı çocuklarının %10 civarını etkilemektedir.

İdrar kaçırmanın aile ve çocuk üzerinde etkileri nelerdir?

Çocuğun özgüven kaybı, benlik saygısında azalma, davranış bozukluğu, anksiyete bozukluğuna yol açabilir. “Bekle ve gör” şeklinde kalender bir yaklaşım bu duruma bağlı çocuk ve ailenin psikolojisini olumsuz etkileyeceği için tedavide geç kalınmamalıdır.

Çocuklarda idrar kaçırma ne zaman normal sayılır?

İdrar kontrolünün kazanılmasının beklendiği yaştan önce ortaya çıkan durumlar normal olarak kabul edilmektedir.

Çocuklarda idrar kaçırma nasıl sınıflandırılır?

Tuvalet eğitimi hiç kazanılamamış ise Primer Enüresis,
En az 6 ay kuru dönem sağlandıktan sonra ortaya çıkmış ise Sekonder Enüesis olarak sınıflandırılır.

İdrar kaçırma başka organlardaki rahatsızlığın belirtisi olabilir mi?

İdrar yolu enfeksiyonu, idrar kesesinin (mesane) hastalıkları, üriner sistemin yapısal bozuklukları, idrar konsantrasyon bozuklukları, böbrek yetersizliği, kabızlık, şeker hastalığının belirtileri olabilir.

İdrar kaçıran Çocuklarda tanı nasıl koyulur?

Çocuk ve aileye sorulacak sorular ve ayrıntılı bir fizik muayene yanısıra altta yatan organik bir hastalığın olup olmadığının değerlendirilmesi için laboratuvar incelemeleri ve üriner sistem ultasonografisi istenir.

Çocukların idrar kaçırma rahatsızlığına yakalanmamaları için aileler neler yapmalıdır?

Tuvalet eğitimi için uygun zamanın seçilmesi (1,5 – 2,5 yaş arasında başlanması ideal). Unutulmaması gereken nokta tuvalet eğitimi için çocuktan teklif gelmesi ve ailenin zorlayıcı tutum içinde olmaması gerekliliğidir.